نظام سیاسی هخامنشیان بسیار انعطاف‌پذیر و چابک بود/ نظام قضایی در عصر هخامنشی قاطع عمل می‌کرد/ آمریکایی‌ها از هخامنشیان برای ایجاد وحدت ملی الگو گرفتند
تاریخ انتشار: ۲۰ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۷۵۲۱۹۲
به گزارش خبرنگار ایلنا، هگل در درسگفتارهای مشهور 1820، می‌گوید تاریخ با ایران آغاز می‌شود و ایرانیان نخستین قومی بودند که دولت و ملت را به مفهوم مدرن و امروزین آن ایجاد کردند. درواقع ایرانیان توانستند با تثبیت خاطره تاریخی، حافظه تاریخی خود را بسازند و پس از آن، همواره خود را به عنوان یک ملت کهن تثبیت کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
عصر شاهنشاهی هخامنشیان به عنوان دوره‌ای زرین در تاریخ سیاسی نظریه‌های دولت به شمار می‌آید. علت این خوش‌نامی تاریخی چیست و چه وجه تمایزی، دولت هخامنشی را همواره به عنوان یک نظام سیاسی با مطلوبیت بالا در نظریه‌های دولت مجسم می‌کند؟
دولت هخامنشیان پس از اینکه در دوران مادها، تمام سرزمین ایران یکپارچه شد، توانستند با شکست دادن حکومت‌های بابل و لیدی و فینیقیه، علاوه بر گسترش قلمرو سیاسی خود به غرب رود فرات، با شکل دادن به نظام حقوق بشری جدید (منشور حقوق بشر کوروش) و ایجاد نظام پولی مبتنی بر طلا ـ که تا چند دهه پیش به عنوان پرکارکردترین نظام پایه پولی جهان شناخته می‌شد ـ نظم جدیدی در را در سیستم حکمرانی در جهان ایجاد کنند. گسترش دامنه امپراتوری هخامنشیان به هند در شرق و از شمال به سمت سکاها (جنوب روسیه کنونی) و سپس مصر و یونان، باعث شد تا هخامنشیان علاوه بر آشنایی با تمام فنون حکمرانی ملل عمده در آن زمان، نظام سیاسی انعطاف‌پذیری را ایجاد کردند که نکات برجسته حکمرانی در تمامی این سرزمین‌ها را از آنها آموختند و با سرعت بسیار زیادی با بنیان‌های نظام سیاسی خود تلفیق کردند. این موضوع علاوه بر قدرت نظامی قابل توجه آن روزهای ایران و سیستم اداری یکپارچه، باعث شده بود تا ایرانیان بتوانند بر بیش از پنجاه درصد سرزمین‌های شناخته شده آن روزگار، به مدت بیش از دو نیم قرن حکومت کنند و شاید راز مطلوبیت نظام حکمرانی هخامنشیان در جمع میان این موارد باشد.
علاوه بر شکل‌دهی به ساتراپی‌های 28 گانه، چه نکته مهمی در فرآیندهای سیاسی و امنیتی حکومت هخامنشیان دارای مطلوبیت بوده است؟
ساتراپ‌ها، استاندارانی با اختیارات بالا بودند که به اندازه اختیاراتشان، موظف به پاسخگویی به شخص شاه بودند. چشم و گوش‌های شاه (چشم‌های گارد جاویدان)، تمامی کاهلی‌ها یا سخت‌گیری‌های مالیاتی، سرعت انجام پروژه‌های عمرانی، میزان رضایت‌مندی مردم، نظارت بر عدم ضرب سکه توسط ساتراپ‌ها یا محدوده حکمرانی آنها و مواردی از این دست باعث می‌شد که نظام سیاسی بتواند در عین حفظ انعطاف‌پذیری، توانایی واکنش سریع به مسائل امنیتی در درون نظام حکمرانی خود را داشته باشد. برقراری سیستم یکپارچه حمل و نقل از طریق ایجاد راه شاهی که مراکز ساتراپی‌ها را به هم متصل می‌کرد نکته بسیار مهم دیگری بود که آمریکایی‌ها پس از اتحاد میان ایالات در پایان جنگ‌های انفصال، با الگوی راه‌آهن سراسری آن را دنبال کردند و شبکه یکپارچه راه‌آهن ایجاد کردند. توزیع پایتخت سیاسی در میان چهار شهر مهم (شوش، پاسارگاد، اکباتان، بابل) برای پایش سیاسی اوضاع مناطق مختلف کشور توسط شاهان، یکی از مهم‌ترین درس‌های حکمرانی سیاسی در نحوه توزیع متوازن قدرت میان ایالات مدعی‌ست. ایجاد سیستم چاپارخانه و شبکه ملی پست در آن دوران، باعث تسریع در فرآیند انتقال داده‌ها در میان نقاط مختلف سرزمین ایران می‌شد.
پژوهش‌های شما بر الواح گلی دوران هخامنشیان، چه تصویری از نظام حقوقی و قضایی آنها برسازی می‌کند؟
هیچ یک از نظام‌های سیاسی نمی‌توانند بدون داشتن یک دستگاه قضایی کارآمد، دارای انعطاف باشند. دستگاه قضایی در دوران هخامنشی دارای ویژگی‌های جالبی بود. فردی به نام دادستان، در شوش که مرکز قضایی حکومت بود حضور داشت و قاضی‌هایی را در سراسر کشور منصوب می‌کرد که به آنها دادیار می‌گفتند و وظیفه داشتند تا تمام پرونده‌های مرتبط با مالیات و خراج، طغیان‌های شورشیان، تحرکات حاکمان در ارتباطات بیرون از چارچوب با بیگانگان، تملک دارایی‌هایی کشاورزان خارج از چارچوب، گران‌فروشی، کم‌فروشی و مواردی از این دست توسط دادیارها مورد پیگیری قرار می‌گرفت. حتی بسیاری از شورشیان هم، به رغم اینکه شورش کرده بودند، در دادگاه مورد محاکمه قرار می‌گرفتند و این دادگاه‌ها معمولا در محوطه‌های روباز آتشکده‌ها به شکل علنی برگزار می‌شد و جالب است بدانید که صفوف اولیه حاضران در دادگاه را کودکان تشکیل می‌دادند تا از نزدیک با دادرسی و لزوم راست‌گویی آشنا شوند. دادستان تا پایان عمر خود در این سمت می‌ماند و یکی از هفت تن رایزن و مشاور هر شاه بود. در این دوران تفسیر حقوقی از اوستا (وندیداد) صورت پذیرفت و البته باید یادآوری کنم که با دادیاران و دادستان‌هایی که رشوه می‌ستاندند، به شدیدترین شکل ممکن مورد مجازات واقع می‌شدند.
در رابطه با نظام اقتصادی و تجارت‌های پرسود در آن دوره چه یافته‌های پژوهشی در دست دارید؟
ایران به عنوان سرزمین خشکی که دسترسی چندانی به منابع آب شیرین نداشت. به همین دلیل تجارت در دستور کار مردم ایران قرار گرفت. تجارت در ایران به علت وسعت بسیار زیادی که داشت و نقطه تلاقی سه قاره اروپا، آسیا و آفریقا بود، بسیار رونق داشت. تجارت شامل پارچه، ابریشم، غلات، خرما، فلزات گرانبها و جواهرات زینتی، ادویه‌جات و عطرها، سنگ‌های ساختمانی و مرمر و رخام، بسیاری از خشکبار که از ابتکارات خود ایرانی‌ها بود و برخی از میوه‌ها مثل انار، زردآلو، هلو، گریپ فروت، انجیر و خربزه را به کشورهای دیگر صادر می‌کردند. آبزیان ایرانی و زعفران و فرش هم متقاضیان بسیاری در چین و آفریقا و اروپا داشت که همیشه با بالاترین قیمت ممکن، خرید این کالاها را به همراه ابریشم و خرما در دستور کار قرار می‌داد. البته کشاورزی در میان ایران، به مثابه دستوری از اهورامزدا تلقی می‌شد و کشاورزی را به عنوان یک وظیفه ملی و البته دینی همواره انجام می‌دادند و کشاورزان بزرگ ایرانی (دهقانان) را همیشه به عنوان افراد مورد تایید و برکت داده شده از جانب اهورامزدا می‌دانستند. قانونی در دوران داریوش هخامنشی وجود داشت که ایرانیانی که زمینی بایر را آباد می‌کردند، تا پنج نسل، با حواله مهر از جانب ساتراپ منطقه خودشان، از دادن مالیات معاف بودند. اثر این پیوستگی تاریخی ایرانیان با کشاورزی را می‌توانید در تقویمشان هم به خوبی مشاهده کنید که نام ماه‌ها با موضوعات جوی پیرامون کشاورزی ارتباطی گسترده داشت.
منبع: ایلنا
کلیدواژه: هخامنشیان کوروش کبیر الواح هخامنشی داریوش بزرگ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۷۵۲۱۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دشمنان، همواره در تلاش برای ایجاد نفاق برای منحرف کردن مسیر پیشرفت ایران هستند
محسن رضایی، دبیر شورایعالی هماهنگی اقتصادی سران قوا در حاشیه جلسه کمیسیون تخصصی این شورا با بیان اینکه انقلاب اسلامی بر پایه ارزش‌هایی همچون برادری، ایثار، فداکاری و وحدت بنا شده است، اظهار کرد: این ارزش‌ها بودند که مردم ایران را در برابر ظلم و ستم رژیم پهلوی متحد و آنان را به سوی پیروزی رهنمون کردند.
وی ادامه داد: دو گوهر گرانبهای برادری و وحدت در قلب انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس می‌درخشیدند و این دو ارزش، ریشه در فطرت پاک انسان و تعالیم بلند اسلام دارند و رمز موفقیت و پیروزی ما در سخت‌ترین دوران تاریخ کشورمان بوده‌اند. روح برادری، قوای رزمندگان ما را چند برابر و آنان را به معجزه‌هایی در میدان نبرد تبدیل می‌کرد.
عضو مجمع تشکیل مصلحت نظام، تاکید کرد: متاسفانه در سال‌های اخیر، شاهد کم‌رنگ‌شدن این ارزش‌ها در جامعه بوده‌ایم. این موضوع، نه تنها به ضرر انسجام و همبستگی ملی است، بلکه مانعی در برابر پیشرفت و توسعه کشور به شمار می‌رود.
رضایی افزود: دشمنان قسم‌خورده این ملت، همواره در تلاش برای ایجاد تفرقه و نفاق برای منحرف کردن مسیر پیشرفت ایران هستند و ما باید با هوشیاری و بصیرت، در برابر این توطئه‌ها ایستادگی کنیم و با تکیه بر ارزش‌های مشترک خود، جبهه‌ای واحد و قدرتمند تشکیل دهیم.
وی با بیان اینکه جبهه انقلاب باید با کنار گذاشتن اختلافات جزئی و سلایق شخصی، حول محور منافع ملی و آرمان‌های انقلاب اسلامی حرکت کند، گفت: فقط با وحدت و همدلی می‌توانیم به آرمان‌های خود که ساختن ایران قوی، مقتدر و آباد است، دست پیدا کنیم. همه فعالان سیاسی، دلسوزان انقلاب و جبهه انقلاب اسلامی با درک شرایط حساس کنونی، تمام تلاش خود را برای حفظ و تقویت وحدت و برادری در جبهه انقلاب به کار گیرند تا با گام‌های استوار در مسیر پیشرفت و توسعه کشور حرکت کنیم.
باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی مجلس
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند